Melisopalinolojik çalışmalar ile çiçekli bitkilerdeki polenlerin bal, propolis, arı poleni ve perga gibi arı ürünlerindeki birikimlerini incelenmektedir. Laboratuvarımızda yaplan bal analizleri ile balın saflığının ve bitkisel kaynaklarını ortaya konabilmektedir. Özellikle Kastamonu'da kestane balına büyük bir ilgi mevcuttur. Ancak tüketicilerin talep ettiği yüksek kestane oranına sahip balların tespiti melisopalinolojik analizler ile mümkün olabilmektedir.
Bu amaçla uygun şartlarda alınan bal örnekleri laboratuvarımızda bir dizi işleme tabi tutulmaktadır. Alının bal önce sulandırıldıktan sonra santrifuj edilerek balın içerinde bulunun polenlerin ayrışması sağlanmaktadır. Ardından ayrışan bu polenler özel boyalar ile boyanarak mikroskop altında incelenmektedir. Mikroskop altında görülen tüm polenler tek tek tespit edilerek bal içerinden hangi bitkiden ne oranda polen kaynağı olduğu tespit edilmektedir. Ayrıca ilimizde kestane ormanları ile iç içe yetişen ormangülü (Ağu) bitkisi gibi toksik ve billinçsiz tüketilmesi durumunda insan sağlığını olumsuz etkiliyecek bal kaynakları da tespit edilebilmektedir. Böylelikle yapılan bal analizleri ile olası zehirlenme ve ölüm vakalarının önüne geçilebilmektedir. Bunun yanında uzun süreli tüketimi sonrası bazı hormon bozukluklarına yol açabilecek olan üçgül balı gibi balların tespit edilmesi de sağlık açısından oldukça önemlidir.
Ayrıca melisopalinolojik çalışmalar ile yapılan bal analizleri bal içerisindeki toplam polen sayısı (10 gram balın içerisinde kaç tane polen olduğu) da belirlenebilmektedir. Böylelikle balın orijinalliği ve polen zenginliği değerlendirilebilmektedir. Bal ve diğer arı ürünlerinin ihtiva ettiği toplam polen sayısını belirlemek için özel olarak üretilen güvenilirlği ortaya konmuş şahit Lycopodium spor tabletleri kullanılmaktadır. Kullanılan bu tabletler sayeseninde mikroskobik ortamda tespit edilen bal polenlerinin sayısı, Lycopodium spor sayısına oranlanarak bal içerisindeki polen miktarı hesaplanabilmektedir.
Bunlar ile birlikte laboratuvarımızda yapılan çalışmalar ile arı ürünlerinin antimikrobiyal etkileri, antioksidant kapasiteleri, toplam fenolik e flovonoid madde içerikleri gibi biyoaktive özellikleri de belirlenebilmektedir. Arı ürünlerinin biyoaktivite özellikleri melisopalinolojik çalışmalar ile karşılaştırılarak hangi tip balın daha güçli biyoaktiviteye sahip olduğu ortaya konabilmektedir. Bir ürünün biyoaktivetesi onun sağlık açısından ne kadar faydalı olduğunu gösteren en önemli belirteçlerden biridir.
Ayrıca Kastamonu Üniversitesi Merkezi Araştırma Laboratuvarı Uygulama ve Araştırma Merkezi bünyesinde Türk Gıda Kodeksi Bal Tebliğinde yer alan bir çok analizde yapılabilmektedir. Bu analizler ile değerlendirilen balların kalitesi ve güvenirilliği ortaya konabilmektedir.
Bölgemizin sahip olduğu arı ürünlerinin çeşitliğini ortay koyamak için bir çok proje yürütmekteyiz.
Bu kapsamda yürütülen projelerden bazıları;
| Türü | Proje Adı |
|---|---|
| İhtisaslaşma Projesi | Batı Karadeniz Bölgesine Ait Bal ve Propolislerin Fiziko-kimyasal ve Palinolojik Özelliklerinin Tespiti ile Balların Kalitesi ve Rekoltesinin Meteorolojik Parametrelerle Değişiminin İncelenmesi |
| BAP Projesi | Kastamonu Bölgesinde Üretilen Propolislerin Palinolojik ve Kimyasal İçerik Yönünden İncelenmesi ve Biyolojik Aktivitelerinin Belirlenmesi |
| BAP Projesi | Karadeniz Bölgesinde Üretilen Kestane Ballarının Antimikrobiyal, Antioksidan ve Palinolojik Özelliklerinin Belirlenmesi. |
Ayrıca yürütülen tez çalışmaları ile bölgemizde arı ürünleri kapsamlı olarak incelenmektedir. Bu kapsamda Kastamonu Üniversitesi Aerobiyoloji araştırma grubunda Prof. Dr. Talip ÇETER danışmanlığında yürütülen bazı tez çalışmaları;
| Yazar | Tez Adı | Türü |
|---|---|---|
| Oktay BIYIKLIOĞLU | Batı Karadeniz Bölgesi Ballarının Fiziko-Kimyasal ve Palinolojik Yönden İncelenmesi | Doktora Tezi |
| Şeymanur AKTAŞ | Kastamonu Bölgesinde Üretilen Propolislerin Palinolojik ve Kimyasal İçerik Yönünden İncelenmesi ve Biyolojik Aktivitelerinin Belirlenmesi (Tamamlandı) | Yüksek Lisans Tezi |
| Derya KELEŞOĞLU | Kastamonu ve Sinop İllerine Ait Arı Poleni Örneklerinin Palinolojik ve Kimyasal İçeriklerinin İncelenmesi | Yüksek Lisans Tezi |
Tüm bunlar ile birlikte laboratuvarımızda yürütülen çok sayıda akademik çalışma devam etmektedir.
İhtisaslaşma Projemiz kapsamında yayınladğımız ilk ara raporumuza burayı tıklarak erişebilirsiniz